چند نكته جالب و كوتاه روانشناسي در نگاه من
تا به امروز چيز هاي زيادي را از روانشناسي ياد گرفته ام مشتاقانه و بدون درنگ دلم ميخواهد آنها را در قالب نكات كوتاه و جالب مركز روانشناسي با شما در ميان بگذارم.. قبل از هر چيزي اين را بگويم كه روانشناسي دنياي پيچيده اي است مسائل رواني صحنه همه چيز هستند.
استادي داشتم كه در اولين جلسات مشاوره خانواده سرش را خم كرد، به صندلي هاي ما نزديك شد و گفت: همه دنيا صحنه انسان است و شما ميخواهيد انسان را تسخير كنيد..شما كار پيچيده اي داريد… بنابراين نكاتي كه امروز ميخواهم برايتان بگويم تنها بخشي از علم پيشرونده اي است كه انسان براي شناخت خود دارد.
امروز ميخواهم نكاتي برايتان بگويم كه اگر بي انصافي نكنم شايد خيلي از زندگي من را تغيير داد يا حداقل نگاهم به زندگي و رفتار را دگرگون كرد. در اينجا به شش نمونه از آنها مي پردازم
پيش از هر چيزي پيشنهاد ميكنم اين نكات را در مورد ارتباط بشنويد:اگر ميخواهيد علت رفتارهاي اصلي تان را بفهميد بايد ناخودآگاهتان را خوب بشناسيد
چيز هايي كه از ياد برده ايم
ناخودآگاه واژه ي عجيبي است شايد در نگاه اول و در نگاه عرفي همه ما بشناسيمش، هزاران باز شنيده باشيمش اما باورتان نميشود كه بگويم حداقل نيمي از تئوري هاي بزرگي كه امروزه رفتار بشري را تبيين و تشريح ميكنند تحقيقاتشان را روي اين بعد از انسان گذاشته اند.به گفته فرويد ۸۰ درصد شخصيت ما از ناهشيار تشكيل شده است آن بيست در صدي كه ما ميبينيم و هشيار ميناميمش عملا تحت تاثير شگرف دنياي ناخودآگاهمان است.مثل كوه يخي كه تنها يك لايه نازكي از آن بيرون آب است و نه دهم آن زير آب. ناخودآگاه و ناهشيار بخشي از شخصيت ماست كه ما آن را به ياد نمي آوريم در ما دروني شده اند و علت رفتار هاي امروز ما را تشكيل ميدهند.
يك مثال ساده در باب ناخودآگاه
اگر بخواهم ساده تر برايتان بگويم دختري را تصور كنيد كه شكست عظيمي در رابطه اش خورده است. او تنها مانده و پسري كه با او رابطه داشته است وارد يك رابطه ي ديگر شده. فك ميكنيد اين رابطه و تجربه در ارتباطات بعدي دختر چه تاثيري ميتواند داشته باشد؟
حال او بدون درنگ پسر ديگري را نمونه اي براي انتقامش ميبينند. وارد رابطه هايي ميشود كه مثلث ميسازند. يك طرف پسر، يك طرف كسي كه پسر دوستش دارد و يك طرف خود او كه ميخواهد اين رابطه را بهم بزند.
برايتان عجيب است اما بايد بگويم كه اين مكانسيم انتقام گيري اساسا دست خود دختر نيست او اينگونه رفتار ميكند و شايد خود او هم به اين رفتارش آگاهي نداشته باشد و گله اين را بكند كه چرا در رابطه هايش موفق نميشود. موضوع اينجاست كه اين رفتار اساسا ناهشيارانه شكل گرفته است. ناهشيار ما سيستم هايي را براي كاهش تنش در زندگي روزمره براي ما تدارك ميبينند كه خودمان از آنها خبر نداريم.
درك ناهشيار درك ساده اي نيست. نياز به مشاوره دارد، نياز به آموزش دارد. اما زماني كه بر آنها آگاهي پيدا كنيم دليل اصلي خيلي از رفتارهايمان را ميفهميم..
دوران كودكيمان را تحليل كنيم
بي انصافي نيست اگر بگويم حداقل دو سوم نظريه هاي قرن گذشته كودكي را به مثابه خطيرترين بخش زندگي انسان ميديدند. فرويد و آدلر شكل گيري شخصيت انسان را در كودكي ميديدند. مارگارت ماهلر يا ملاني كلاين روابط امروز ما را بر اساس نوع ارتباطمان با پدر و مادر تا حدي تحليل ميكردند.
اين مسئله اي به شدت تاثير گذار است بدانيم نقش طرحواره هاي شكل گرفته در كودكيمان امروزه چه تاثيري بر ارتباطاتمان، بر تصميم گيري هايمان و بر خودكارآمدي هايمان دارد. در مشكلاتتان هميشه به گذشته تان نگاه كنيد اينكه چه چيزي اساس اين را تشكيل داده است، آن ميتواند جوابي راهگشا براي مشكل امروزتان باشد. براي اين تحليل البته نياز به يك روانكاو داريد چراكه به تنهايي كه اين امكان پذير نيست. كتاب ها تاحدي در اين زمينه به ما كمك ميكنند اما اگر بخواهيم نسبت به احساسات و الگو هاي رفتاري خود آگاهي پيدا كنيم يك روانكاو بيش از هر كسي ميتواند به ما كمك كند.
معنايي براي زندگي خود داشته باشيم
عميقا به چيزي باور داشته باشيد كه شما را از زندگي ساكن بيرون بكشد. اگر بخواهيم واقعي فكر كنيم زماني كه از ما بپرسند كه چرا زنده هستي چه ميگوييم؟ شايد همه دليلي داشته باشيم ودر عين حال هيچ دليلي نداشته باشيم واقعي ترين چيز و درست ترين چيز اين است كه ما هستيم بدون هيچ قيد ديگري.
ما فقط هستيم. حال اگر ميخواهيم لذت ببريم راهي نداريم جز اينكه به زندگيمان معنا بدهيم وگرنه افسردگي تار و پودمان را نابود ميكند. به خاطر چيزي بجنگيد، به چيزي باور داشته باشيد و از آن تا پاي وجود دفاع كنيد..
هميشه شك كنيم
تمام ارزش هايي كه امروز ما داريم و رفتار خوب و بد امروزمان را با آنها تعيين ميكنيم چقدر واقعي هستند؟ چقدر خودمان باورشان داريم؟ اصلا تا به حال به اين فكر كرده ايد كه چقدر ذهنمان را اين ارزش هاي اجتماعي تسخير كرده اند؟ اساس مشكل مشاوره خانواده امروز ايران بر سر بعضي از كليدواژه هاي ارزشي غلطي هستند كه در فرهنگ ما جا افتاده اند.
همين امروز و همين لحظه همه آنها را در ذهنتان مرور كنيد. سوسور زبان شناس معروف فرانسوي كسي كه دنياي فهم ما از زبان را تغيير داد و ديدگاه او را همپايه انقلاب علمي كپرنيك ميدانند ميگويد: زبان فرع بر آگاهي نيست بلكه برداشت ما از زبان است كه آگاهيمان را تشكيل ميدهد.
چيزي كه ما را از هم متفاوت ميكند برداشت هايمان از مفاهيم است. اين نكته است كه سبب ميشود كار درست در موقعيت هاي متفاوت از نظر بعضي ها خوب و از نظر بعضي ديگر بد باشد.
بايد بدانيم كه ما بخاطر ديگران با آنها ارتباط نداريم ما به خاطر خودمان ارتباط برقرار ميكنيم.
بگذاريد كمي برايتان بازش كنم داستان ارتباط ما داستان ساده است كه وقتي جلوي يك آيينه مي ايستيم برايمان اتفاق مي افتد. زماني كه خودمان را ميبينم بر صورتمان دست ميكشيم اگر جوشي روي صورتمان باشد شايد فرض كنيم كه زيبايي بصريمان كم شده و سريعا كرم هاي گوناگون يا محلول هاي ضد جوش را روي صورتمان ميماليم. ما تصوير خود را ميبينم و مدام اصلاحش ميكنيم.
داستان ارتباطاتمان عينا به همين شكل است. پس هيچگاه نميتوانيم كسي را بخاطر اينكه با او ارتباط داريم سرزنش كنيم يا بار منتي بر دوشش بگذاريم. دنياي ما دنيايي ارتباطيست چون هر انساني آينه ي ديگري است. ما به خاطر اينكه دوست داشته شويم و تصويرمان از خودمان ما را تكميل كنيم، ارتباط داريم..
تمرين كنيم كه انتظار نداشته باشيم اگر برايمان سخت است پس لطف نكنيم..
در نگاه اول شايد احساس خوبي نسبت به اين جمله پيدا نكنيم. اما همين جمله ساده زندگي اي را در دوران رابطه به شما هديه ميدهند كه دقيقه هايش را كل دنيا عوض نميكنيد. تا جايي كه ميشود در رابطه هايتان به همديگر لطف نكنيد مگر اينكه انتظار پس از آن از هم نداشته باشيد..
با خودمان صادق باشيم و احساساتمان را همانگونه كه هست به ديگران بگوييم
حرف دلتان را بايد بزنيد چون شما انسان هستيد فرقي نميكند همسرتان چه درخواستي از شما دارد، اگر ميخواهيد زندگيتان سالم بگذرد جوابي واقعي به او بدهيد. و همينطور از او هم بخواهيد به شما جوابي صادقانه بدهد
در نهايت ماييم كه تصميم ميگيريم و مسئول هستيم
آن رفتاري را بكنيد كه شما مد نظرتان است نه به دلخواه ديگري رفتارتان را تغيير دهيد مهم نيست اين حرف چقدر همسرم را ناراحت ميكند يا نگاهش به من چه ميشود. مهم اين است كه اين رفتار چقدر در سلامت رواني ارتباطان موثر است.
اگر خودمان را تغيير دهيم ديگران هم خود به خود تغيير ميكنند
شايد هيچ كدام از ما قبول نكنيم اما دليل تمام مشكلاتي كه در رابطه هايمان داريم خودمان هستيم. با آدم ها زندگي ميكنيم به آنها لطف ميكنيم از آنها انتظار جوابي براي لطفمان داريم و اگر جوابي نگيريم فاجعه بر پا ميكنيم. خيلي از ما تمام طول زندگي خود را صرف اين ميكنيم كه ديگران را تغيير دهيم و افسوس آن را ميخوريم كه چرا ديگران تغيير نميكنند اين دقيقا همان چيزي است كه ما را از فكر كردن به خودمان غافل ميكند و از ياد ميبريم كه خودمان چه نقشي در اين داريم كه ديگران با ما اينگونه رفتار ميكنند. اگر روي رفتار هاي خودمان كار كنيم نتيجه اي به مراتب بهتر از رفتار ديگران ميگيريم.
اگر ورزش ميكنيد يك قدم جلو هستيد
ورزش كردن يكي از بهترين دفاع ها در زندگي به حساب مي آيد. تقريبا تمام ورزش ها تعادل سلول هاي ايمني شما را در تمام بدنتان حفظ ميكنند به همين دليل است كه كساني كه ورزش ميكنند از دستگاه ايمني بهتري برخوردار هستند. هورمون هاي اندورفين به اندازه كافي در هنگام ورزش ترشح مي شود و حس شادابي ماندگاري را به شما هديه ميدهد علاوه بر آن ورزش به موقع و مدام هورمون كورتيزول در بدن كه كه هورمون استرس نام دارد به تعادل ميرساند و زماني كه بي دليل نگران هستيد و استرس بالايي داريد به تعادل ميرسيد.
تشخيص درمان